۸ مطلب با موضوع «مقالات :: مدیریت تحقیق و توسعه :: تحقیقات آماری» ثبت شده است

طراحی آزمون آماری

فرض کنیم که می خواهیم تاثیر چهار پارامتر بر یکدیگر را فرض کنیم. در این حالت ۸۱ آزمون خواهیم داشت که غیر ممکن است. در این حالت از مدلهای بهینه طراحی آزمون استفاده می کنیم تا حالتها را کاهش دهیم. برای این کار از یک یا هردو الگوی زیر استفاده می کنیم. توجه شود که الگوهای بسیاری وجود دارد اما اینجا به دو مورد کاربردی پرداخته شده است.

بر مبنای نظریات: مونتگومری

روش شناسی سطح پاسخ

یک روش مدلسازی تجربی در ریاضیات کاربردی و آمار است. در آنالیزهای تخصصی، کارشناسان آمار از مدلهای رگرسیون، فاکتوریل و... استفاده می کنند اما استفاده آسان و عمومی که همه بتوانند به شرح زیر است:

1. از طریق طوفان فکری، پارامترهای موثر بر یکدیگر را مشخص می کنیم
2. مشخص می کنیم که میزان تأثیرگذاری هر پارامتر بر دیگری چقدر است
3. پرسشنامه طراحی می گردد
4. ابتدا بصورت آزمایشی انجام می شود و اگر داده های لازم را ارائه نکرد اصلاح می شود سپس بر کل جامعه آماری اجرا می شود.
5. داده های جمع آوری شده ثبت و آنالیز می شوند.

بر مبنای نظریات: باکس، ویلسون، ویتک، فو

خلاصه کاربردی طراحی تاگوچی

یک روش آزمایش است که ابتدا برای کنترل کیفیت طراحی شد و نیاز به محاسبات سنگین و آزمایشهای پیاپی را بسیار کاهش می دهد. روش دارای پیچیدگی های خاص خود است اما بصورت زیر می توان از آن بدون تخصص نیز استفاده کرد:

1. کلیه دانش قبلی که از موضوع آزمون داریم را لیست برداری می کنیم. این کار می تواند در طوفان فکری نیز انجام شود
2. عامل یا عواملی که میخواهیم درمورد آن تحقیق کنیم را مشخص می کنیم
3. عواملی که به نظر می رسد بر نتایج تاثیر می گذارد را بر مبنای دانش قبلی مشخص می کنیم
4. میزان دقتی که لازم داریم را مشخص می کنیم مثلا می گوییم اختلاف نتایج در یک پارامتر تا ۲۰٪ مجاز است. هرچه بودجه تحقیقات بیشتر باشد می توان جامعه هدف را بزرگتر کرد و سوالات بیشتری را مطرح کرد
5. ابتدا بصورت آزمایشی اجرا کرده و پس از رفع ایرادات بر کل جامعه آماری اجرا می کنیم
6. حالا اگر حس کردیم که به دلیل پوشش ندادن کل مولفه ها، کمبود دقت، یا ایجاد سوالات جدید نیاز به آزمایشهای تکمیلی است، آنها را نیز مطابق روش فوق اجرا می کنیم
7. کل نتایج را ثبت و آنالیز می کنیم.
8. اگر بعدا آزمایش را تکرار کردیم و نتایج مختلفی گرفتیم، میزان تغییرات را نسبت به آزمایش قبلی مشخص می کنیم. این مورد برای شناخت تغییرات بازار لازم است.

بر مبنای نظریات: تاگوچی

آنالیز خوشه ای بازار

یکی از مفیدترین روشها برای دسته بندی داده های جمع‌آوری شده است. این دسته بندی دارای روشهای بسیار زیاد و عموما پیچیده آماری با استفاده از متغیرهای مختلف است اما راه بسیار آسان آن به شرح زیر است:

1. کل داده ها را جمع آوری کرده و در بردار می ریزیم
2. حالا بر روی داده هایی که نزدیک به هم هستند خط می کشیم
3. همچنین می توان داده ها را بر حسب چگالی بر روی بردار نیز برای مقاصد دیگر تقسیم کرد.

مثال: قصد داریم کل خرده فروشان را بین ویزیتورها بر اساس فاصله زمانی یک ساعته تا ۵ انبار تقسیم کنیم. داده های خرده فروشان را بر روی بردار ریخته و بر اساس نزدیک بودن آدرس آنها تا فاصله یک ساعته به هر انبار، دورشان خط می کشیم. چنانچه تعداد خرده فروشان در هر خوشه (چگالی) بیش از ۲۰۰ عدد بود، آنها را بر حسب موقعیت جغرافیایی بین ۲ ویزیتور تقسیم می کنیم. خرده فروشانی که فاصله آنها تا انبارها بیش از یک ساعت است را حذف کرده و یا برایشان یک خوشه جدید می سازیم. حالا برای مراجعه ویزیتورها به خرده فروشان برنامه زمانی تعیین می کنیم. توجه شود که این خوشه بندی می تواند شامل پارامترهای دیگری باشد که در اینجا ۵ انبار و فاصله جغرافیایی ۵ کیلومتری فرض شد.

بر مبنای نظریات: درایور، کروبر، زوبین، تریون، دیویس، اوریت

اندازه گیری و محاسبه اندازه بازار

شامل پارامترهای پولی بازار هدف است یعنی:

1. تعداد مشتریان
2. سرانه درآمد هر مشتری
3. میزان هزینه استاندارد در بازه ی مشخص

این داده های از طریق گزارشات دولتی، نهادهای تجاری پایشی مانند مرکز آمار، آمار اعلامی بانکها، صورت سالانه بورس، اطلاعات قبلی رقبا، و نظرسنجی مشتریان کسب می شود و کمک می کند تا جذابیت بازار برای ورود به آن بررسی شود. مثلا ۱۰.۰۰۰ نفر با درآمد سرانه ۳.۰۰۰.۰۰۰ تومان در ماه که ۱۰٪ از درآمد خود را صرف خرید نان می کنند. پس اندازه بازار هدف در محصول نان برابر است با ماهانه:

۱۰.۰۰۰ × ۳.۰۰۰.۰۰۰ × ۱۰٪ = ۳.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰

اندازه بازار با توجه به عوامل خارجی تغییر می کند و باید پس از تغییرات اساسی مثلا تصمیمات دولتی مجددا پایش شود.

بر مبنای نظریات: اکر، دیلروپ، استوی

شناسایی و محاسبه پتانسیل بازار

یعنی تعداد مشتریانی که خواسته ای نزدیک و قابل برآورده کردن دارند مثلا ۱۰.۰۰۰ نفر - سهم رقبا از بازار که مثلا ۴۰٪ است یعنی باقیمانده ۶۰۰۰ نفر × حداکثر خریدی که هرکدام در بازه ای مشخص مثلا یک سال انجام می دهند مثلا ۲ میلیون × احتمال آشنایی مشتری با تولیدات شرکت مثلا ۴۵٪ از طریق تبلیغات × میزانی که شرکت توان پاسخگویی به نیاز بازار را دارد مثلا ۸.۰۰۰ که بیشتر از ۶۰۰۰ نفر تعداد مشتریان است یعنی ۱۰۰٪ پس:

(۱۰.۰۰۰ - ۴۰٪) × ۲.۰۰۰.۰۰۰ × ۴۵٪ × ۱۰۰٪ = ۵.۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰

توجه شود که این پتانسیل بالقوه بازار است و با برنامه های بازاریابی می توان سهم بیشتری از بازار را در اختیار گرفت.

بر مبنای نظریات: مابوسین، کالاهان

شناسایی روند بازار و نرخ رشد

بسیار مهم است که بدانیم وضعیت بازار نزولی است یا سعودی. چنانچه سهم خود از بازار را بدانیم، کل فروش خود در بازه های مشخص را نسبت به کل بازار مقایسه کرده و سپس وضعیت روند بازار را محاسبه کنیم بر همین اساس می توان در مقایسه دو دوره گذشته با یکدیگر، نرخ رشد را نیز محاسبه کرد. مثلا سهم ما از بازار ۴۰٪ و میزان فروش ما در سه ماه متوالی ۱۰۰۰، ۱۱۰۰، ۱۲۰۰ بوده:

۱۰۰۰ ÷ ۴۰ × ۱۰۰ = ۲۵۰۰

۱۱۰۰ ÷ ۴۰ × ۱۰۰ = ۲۷۵۰

۱۲۰۰ ÷ ۴۰ × ۱۰۰ = ۳۰۰۰

پس بازار سعودی است و میانگین نرخ رشد در سه دوره برابر با ۹.۵٪ است. این کار درمورد بازارهای جدید فقط از طریق بررسی میزان فروش رقبا یا مقایسه واکنش بازار در عرضه محصولات نسبتا مشابه ممکن است؛ اما بوسیله تجزیه و تحلیل PEST و ماتریس SWOT نیز می توان به نتایجی رسید.

بر مبنای نظریات: آکر

اثر منحنی تجربه

مشخص است که هرچه حجم تولید افزایش یابد، تجربه ی سازمان در ساخت محصول افزایش یافته و زمان تولید بین ۱ الی ۳۰٪ کاهش می یابد که باعث کاهش هزینه ها می شود. واحد تحقیق و توسعه باید میزان این افزایش سرعت تولید و کاهش هزینه را از طریق آنالیز داده ها مشخص کند. هرچه زمان تولید و هزینه کاهش یابد، می توان قیمت محصول را کاهش داد تا مانع ورود رقبای جدید به بازار شد. در بازاری که تولیدکننده ی اصلی بازار اقدام به چنین کاری کرده است، مشخص است که سایرین نمی توانند به آن سطح تولید برسند که قیمت خود را کاهش دهند پس توانایی رقابت نخواهند داشت و بهتر است در بازار دیگری سرمایه گذاری کنند.

بر مبنای نظریات: هیرشمن، ابینگهاوس، سویفت، رایت، هاکس