تجارت الکترونیک چیست؟

ممکن است بارها تعاریف مختلفی از تجارت الکترونیک و یا تبلیغات در این خصوص را دیده باشید و با خود بگویید که این یک دانش با تعاریف پیچیده است اما ابدا اینطور نیست. هر نوع فعالیت مرتبط با خرید و فروش که بر بستر الکترونیک (عمدتا اینترنت) انجام شود را تجارت الکترونیک می گویند. مشخص است که هر روزه سهم تجارت الکترونیک نسبت به کل تجارت در جهان افزایش می یابد به حدی که در برخی از کشورها این فرایند تا 80% رشد یافته است. باید توجه داشت که تجارت الکترونیک به معنای فروش کالا در اینترنت نیست بلکه هر کاری که مرتبط با فعالیت تجاری شرکتها بوده و بر بستر الکترونیکی صورت می گیرد را باید جزو تجارت الکترونیکی دانست. اصولا مزایای تجارت الکترونیک آنقدر واضح است که از بیان آن صرفنظر می شود و اینجا به بیان مهمترین استفاده های فناوری اطلاعات در تجارت می پردازیم:

  1. فروش عمده فروشی: عمدتا از طریق وبسایت ها و به شرکتهای فعال در همان حوزه.
  2. فروش خرده فروشی: عمدتا از طریق فروشگاه های اینترنتی.
  3. تامین و تدارکات: عمدتا از طریق جستجو در موتورهای جستجو برای پیدا کردن تامین کننده.
  4. فروش از طریق ارسال پیام در شبکه های اجتماعی، پیامرسان ها یا پیامک.
  5. کارت های اعتباری: که می توان بوسیله آنها در فضای مجازی به دریافت یا پرداخت وجوه پرداخت.
  6. فروش و صدور الکترونیکی بلیط.
  7. استفاده از زیرساخت الکترونیک در نگهداری و تنظیم اسناد تجاری مانند سامانه ثبت قراردادها و...
  8. خرید و صدور گواهی های دولتی مانند استعلام های دولتی یا ثبت شرکت و...
  9. پیام رسانی فوری به مشتریان و یا ذینفعان شرکت.
  10. بستر بسیار گسترده برای دیجیتال برندینگ و دیجیتال مارکتینگ.
  11. برگزاری حراجی های اینترنتی.
  12. بانکداری آنلاین و استفاده از خدمات بانکها بصورت آلاین.
  13. برگزاری جلسات و کنفرانس های الکترونیکی.
  14. جمع آوری اطلاعات بازار و رفتار مصرف کننده از طریق رصد شبکه های اجتماعی
  15. استفاده از دوره های آموزشی بر بستر اینترنت برای رشد پرسنل.
  16. ارائه خدمات آموزشی به صورت اینترنتی به مشتریان.
  17. پرداخت الکترونیکی قبوض
  18. ارز مجازی: که شامل ارزش واقعی ارزهای مرسوم (مثلا پولی که در کارت اعتباری است) می شود.
  19. استفاده از ارزهای دیجیتال در معاملات.
  20. استفاده از سیستم های تسویه حساب خودکار.
  21. عرضه محتوای غیر فیزیکی و عرضه در همان بستر (مثل کتاب، موسیقی، فیلم و...)
  22. استفاده از انواع واقعیت افزوده چه بعنوان فروشنده و چه بعنوان خریدار.
  23. استفاده از دستگاه های پرداخت الکترونیکی (POS)
  24. بهره گیری از دستگاه های الکترونیکی ورود و خروج و حفاظت پیرامونی

هرچه میزان استفاده از انواع فوق در یک شرکت بیشتر باشد، می توان گفت که تجارت آن شرکت بیشتر دیجیتالی شده است. با توجه به اینکه شاخه های زیرساختی به صورت جداگانه بیان شده و برخی از مباحث نیز بسیار تخصصی هستند که فقط افراد خاصی را شامل می شوند (مثلا طراحی زیرساخت درگاه پرداخت آنلاین) از پرداختن به این موارد صرفنظر شده و در ادامه به کلیات فروش آنلاین پرداخته می شود که برای اکثر کاربران مفید باشد.

بر اساس نظریات: کلارک، پراساد یاداو، مورفی، چانچانی، سوبرامانی، والدن، سیمیانوویچ، زدراوکوویچ، خورانا، مسترز، پارکر